Regelmatig wordt de gevangenisstraf in Nederland weggezet als te soft, en wordt de gevangenis vergeleken met een hotel. Achter deze uitspraak zitten vaak twee (impliciete) aannames: dat een periode in detentie niet zwaar is én dat detentie als zwaar ervaren moet worden om af te schrikken. Maar klopt dit wel?
Hoe gedetineerden hun straf ervaren en hoe deze ervaringen het gedrag van gedetineerden beïnvloeden, onderzocht Franziska Yasrebi-de Kom, promovenda bij het NSCR en de Vrije Universiteit Amsterdam.
De belangrijkste resultaten laten zien dat:
- Detentie door gedetineerden over het algemeen als streng, zwaar en vergeldend wordt ervaren. Deze als zwaar ervaren straffen lijken wangedrag tijdens detentie en recidive na vrijlating echter niet te reduceren. Integendeel: een als zwaar ervaren straf blijkt eerder samen te hangen met meer wangedrag.
- Persoonlijke interacties met gevangenispersoneel blijken daarentegen een positieve uitwerking te hebben. Gedetineerden die zich rechtvaardiger bejegend voelen door het gevangenispersoneel, zijn vaker geneigd zich tijdens detentie meer aan de regels te houden en ook na detentie op het rechte pad te blijven.
Kortom, van beleid dat zich richt op detentieomstandigheden en bejegening die als humaan en rechtvaardig wordt ervaren, kan verwacht worden dat het een positieve uitwerking heeft voor gedetineerden, gevangenispersoneel en de maatschappij.